Tìm hiểu về tên miền

Ngày 1 / Tiết 2 / Thời lượng 25 phút. Mục lục khóa 100 ngày làm web.

Ở tiết học đầu tiên, chúng ta đã được giới thiệu sơ qua về tên miền, tiết học này chúng ta sẽ đi sâu hơn.

Điều đầu tiên chúng ta cần phải nhớ: tên miền là duy nhất, người này đã mua thì người khác không mua được nữa. Tên miền về chức năng cũng dùng để định danh như tên người. Tuy nhiên tên người thì trùng được giữa người này và người kia, còn tên miền thì không trùng được như thế. Do vậy tên miền giống với số CCCD (căn cước công dân) nhiều hơn.

Điều thứ hai: Quyền sở hữu tên miền là một trong những điều quan trọng nhất khi liên quan đến website. Người nào sở hữu tên miền, người đó là chủ website về mặt pháp luật, dù cho nhiều người cùng phát triển trang. Nó giống như nhiều người sống trong cùng một nhà, người nào có tên trong sổ đỏ / sổ hồng mới là người sở hữu căn nhà.

1. Cấu trúc của tên miền

Giờ chúng ta hãy xem các tên miền phổ biến như:

  • Google.com
  • Youtube.com
  • Facebook.com
  • Vnexpress.net
  • Coccoc.vn
  • 24h.com.vn

Tên miền được chia làm 2 phần, đó là ‘tên chính‘ và ‘đuôi‘.

Tên chính trong các tên miền trên lần lượt là:

  • Google
  • Youtube
  • Facebook
  • Vnexpress
  • Coccoc
  • 24h

Đuôi là ngay sau dấu chấm đầu tiên. Đuôi tên miền trong các trường hợp trên lần lượt là

  • .com
  • .com
  • .com
  • .net
  • .vn
  • .com.vn

2. Giá của tên miền

Mua tên miền về bản chất giống thuê hơn. Nghĩa là bạn không sở hữu hoàn toàn tên miền bằng cách trả phí một lần. Thực tế là bạn sẽ trả phí theo năm, và bên bán tên miền thường sẽ cho bạn trả phí tối đa 10 năm, và tối thiểu là 1 năm.

Khi gần hết hạn thì bạn sẽ thuê tiếp nếu muốn (và bạn là người được ưu tiên cao nhất khi muốn thuê tiếp, dù người khác có trả giá cao thế nào cũng không giành được quyền này, cái này thì khác với thuê mặt bằng).

Giá của tên miền thay đổi tùy nhà cung cấp, và tùy vào đuôi bạn muốn mua, nhưng thường giao động từ 200 ngàn – 500 ngàn / năm.

Ví dụ tên miền .com thường có giá từ 200 – 300 ngàn / năm. Tên miền .vn thường có giá từ 500 – 600 ngàn / năm.

3. Nên mua đuôi tên miền nào?

Chúng ta quay lại ví dụ thuê mặt bằng, đuôi tên miền cũng tương tự. Có những đuôi được coi là giá trị hơn những đuôi khác, cũng như có những vị trí mặt bằng đẹp hơn những vị trí khác.

Các đuôi thường được xem là đẹp nhất bao gồm (theo thứ tự chủ quan của người viết bài):

  • .com
  • .vn
  • .net
  • .com.vn
  • .org

Cái được coi là “đẹp” trong đuôi tên miền chủ yếu liên quan đến mức độ phổ biến, ý nghĩa, và tính chất lâu đời của nó. Các đuôi được đề cập ở trên đều là những đuôi tên miền rất phổ biến ở Việt Nam, cũng như đã ra đời từ những ngày đầu internet có mặt.

.com, .vn là đẹp nhất vì có khả năng áp dụng được cho bất cứ mục đích nào và rất quen thuộc với mọi người.

.net được xếp vào hàng thứ hai, cũng áp dụng được cho đa dạng mục đích, nhưng không đẹp được như .com và .vn

.org thì hợp hơn với các đơn vị, tổ chức phi thương mại.

4. Ý nghĩa của đuôi tên miền

Website có nhiều mục đích khác nhau, ví dụ như để làm blog chia sẻ, kinh doanh buôn bán thứ gì đó, một trang web cho tổ chức, nhóm, vân vân. Các đuôi tên miền ban đầu mang ý nghĩa như vậy.

  • Ví dụ trang web để kinh doanh thì đuôi phù hợp nhất là .com
  • Trang mà hầu hết các độc giả là người Việt Nam thì .vn rất phù hợp.
  • Trang liên quan đến mạng, internet thì .net là lựa chọn hay.
  • Trang của các nhóm, tổ chức phi lợi nhuận thì .org là lựa chọn nên cân nhắc.

Tuy nhiên ngày nay người ta không giới hạn, bắt buộc bất cứ đuôi nào phải phục vụ một mục đích cụ thể (trừ một vài trường hợp đặc biệt tôi sẽ nói sau).

Điều đó có nghĩa là nếu bạn mua tên miền .com bạn có thể dùng để kinh doanh, làm blog, trang đại diện cho nhóm, vân vân, miễn là không vi phạm pháp luật. Tương tự như vậy .vn cũng dùng được cho gần như bất cứ mục đích hợp pháp nào.

Nói thêm một chút, các đuôi như .com, .net, .org được quản lý bởi cơ quan quản lý tên miền quốc tế, nên nó được gọi vắn tắt là tên miền quốc tế.

Các đuôi .vn được quản lý bởi cơ quan quản lý tên miền quốc gia của chính phủ Việt Nam.

Nhìn chung các đuôi tên miền quốc tế phổ biến có giá rẻ hơn tên miền đuôi tên miền quốc gia phổ biến.

5. Các đuôi tên miền đặc biệt

Như đã nói ở trên, hiện nay các đuôi tên miền phục vụ cho đa mục đích, không nhất thiết như ý nghĩa ban đầu. Tuy nhiên có một số đuôi vẫn cần có những tiêu chí rõ ràng thì mới được sở hữu.

Ví dụ nếu muốn mua đuôi .edu hoặc .edu.vn bạn phải là đơn vị có liên quan đến giáo dục, và có giấy tờ chứng minh cho điều đó.

Đuôi tên miền .gov dành cho cơ quan thuộc chính phủ Hoa Kỳ, còn .gov.vn dành cho cơ quan thuộc chính phủ Việt Nam.

6. Nên mua / thuê tên miền bao lâu?

Là người mới, bạn có thể nên bắt đầu mua 1 năm mà thôi (đây cũng là thời hạn tối thiểu), nếu có điều kiện hơn thì mua lâu hơn, nhưng dù sao một năm vẫn là lời khuyên phù hợp nhất trong đa số trường hợp.

Cái quan trọng là bạn cần nhớ thời điểm gia hạn. Vì nếu hết hạn mà bạn không gia hạn, thì khoảng một tuần đến một tháng sau (tùy điều khoản của bên bán), người khác sẽ mua được nó, và khi người khác đã mua thì bạn không lấy lại được (hoặc bạn phải mua lại với giá rất cao nếu người đang sở hữu nó ra giá để bạn mua lại).

Thường bạn nên gia hạn trước khoảng 1 tháng cho an tâm. Bên bán cũng thường có email nhắc nhở việc gia hạn này, nhưng bạn vẫn nên chủ động nhớ là hơn.

Quên gia hạn tên miền và để người khác mua mất là một trong các sai lầm tai hại nhất trong quá trình phát triển website.

7. Tên miền bạn định mua người khác đã mua mất thì nên làm thế nào?

Mua tên miền khác thôi.

Có rất nhiều đuôi để bạn chọn lựa với cùng tên đó. Ví dụ nếu đã có ai mua tên miền thegioidochoichobe.com và bạn vẫn thích tên đó thì có thể chọn thegioidochoichobe.vn

Cách nữa là chọn hẳn tên khác, ví dụ dochoihaychobe.com

Khi mới nghĩ về tên miền định mua, và thấy người khác đã mua nó rồi, thường bạn cứ cho rằng con cá mất là con cá to nhất! Nhưng khoan, hãy cứ đợi vài ngày, khả năng cao là bạn sẽ nghĩ ra tên miền khác còn hay hơn đấy!

8. Bạn cần cung cấp thông tin gì khi mua tên miền

Bạn cần những thông tin cơ bản sau:

  • Họ tên.
  • Địa chỉ.
  • Số điện thoại.
  • Email.

Yêu cầu là thông tin phải chính xác, giống như giấy tờ cá nhân của bạn. Điều này rất quan trọng, nếu bạn khai báo sai, cơ quan quản lý có quyền thu hồi. Và nếu khai báo sai thì khi có tranh chấp bạn cũng khó khăn hơn khi chứng minh quyền sở hữu. Do vậy hãy khai báo chính xác thông tin khi mua tên miền.

9. Làm thế nào để chọn được tên miền đẹp

Có nhiều tiêu chí cho tên miền đẹp. Sau đây là một vài tiêu chí cơ bản:

  • Nó nên là các đuôi phổ biến, thường gặp như .com, .vn, .net, .org, .com.vn
  • Tên miền cần ngắn gọn.
  • Dễ phát âm.
  • Không sai chính tả.
  • Không gây hiểu lầm.
  • Không vi phạm thuần phong mỹ tục.
  • Không nhái thương hiệu của đơn vị, tổ chức khác.
  • Không nên có dấu (trong đa số trường hợp).
  • Không nên sử dụng dấu gạch ngang (trong đa số trường hợp).

Bạn có thể tham khảo thêm bài viết cách chọn tên miền hay (tốn khá thời gian để đọc hết) nếu muốn tìm hiểu sâu hơn.

Bài tiếp >>> Tìm hiểu về hosting